20 milyar dolarlık işe imzalar atıldı

Türkiye’nin küresel havacılık sektöründeki konumunu güçlendirecek iş birliğinin imzaları atıldı. Geçen yıl 350 uçak siparişi veren THY’nin, 70 milyar doları bulan bu siparişin önemli kısmının Türkiye’de üretilmesi için Rolls Royce ve Airbus ile üçlü iş birliği için dün İstanbul’da tören düzenlendi. THY’nin Aralık 2023’te verdiği 150 adet A321neo ve 80 adet A350 kesin uçak siparişinin kutlanması amacıyla THY Genel Müdürlüğü’nde düzenlenen etkinlikte; THY ile Airbus ve Rolls-Royce arasında stratejik işbirliklerine dayalı niyet mektubu imzalandı. Etkinlikte Airbus, THY ve Türkiye’deki havacılık şirketleri tarafından gelecek 15 yılda ekonomik değer yaratacak, Türk havacılık ve uzay endüstrisini THY’nin uzun vadeli stratejik büyüme planı doğrultusunda daha da geliştirecek Stratejik Türkiye İlerleme Programı’nın (Strategic Türkiye Enhanced Programme – STEP) lansmanı da yapıldı.

Türk firmaları için 20 milyar dolarlık iş kapısı aralayacak etkinliğin açılışında konuşan THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat, uçak üreticisi Airbus ile derinleşen iş birliğinin göstergesi olan Stratejik Türkiye İlerleme Programı’nı hayata geçirmenin mutluluğunu yaşadıklarını söyledi. Bolat, “Airbus’ın stratejik hedefleri ve yeni belirlenen iş alanlarıyla uyumlu olarak Türk havacılık şirketlerinin potansiyel tedarikçi olma yolunda geliştirilmesi ve hazır hale getirilmesi için bugünden hazırlıklara başlıyoruz” dedi.

Rolls-Royce ile iş birliğini kuvvetlendirmenin sevincini yaşadıklarını dile getiren Bolat, bu girişimlerin hem Türk Hava Yolları’nın büyüme hedefleri doğrultusunda attığı adımlar hem de Türkiye’nin havacılık ve uzay endüstrisindeki kabiliyetlerini daha da geliştirmesi konusunda kanıt niteliğinde olduğunu vurguladı. Bolat, “Üç büyük şirket arasındaki bu önemli iş birliğiyle Türk Hava Yolları olarak, küresel havacılık sahnesindeki öncü rolümüzü pekiştirirken operasyonel verimliliğimizi artırmak ve sürdürülebilir büyümemize katkıda bulunmak için ileri teknolojilerden ve iş birliği stratejilerinden yararlanmaya devam edeceğiz” ifadesini kullandı.

Paydaşların ve iş ortaklarının desteğiyle ülkeyi ve sektörü çok daha yukarılara çıkarmayı hedeflediklerini vurgulayan Bolat, şu değerlendirmelerde bulundu: “Dünya havacılığının liderleri Airbus ve Rolls-Royce ile havacılık sektörümüz arasında karşılıklı beklenti ve talepler doğrultusunda etkili iletişimin sağlanması, yeni projelerin belirlenmesi, üreticilerin taleplerine göre endüstrinin ihalelere önceden hazırlanması ve belirlenen projelerin uygulanması ve gidişatını izlemek için oluşturulan STEP, Türk havacılığının kabiliyetlerini ve rekabet gücünü katlayacak, sektörümüzü Türkiye Yüzyılı vizyonuna yakışır şekilde çok daha öncü ve inovatif bir konuma yerleştirecek.”

İmza törenine 48 firma davet edildi. Bu firmalar arasında Alp Aviation, Havelsan, Roketsan, Altınay Savunma, HEMA ENDÜSTRİ, Saha İstanbul, Aselsan, Hizmet İhracatçılar Birliği, SKYMARK, Aspilsan, HMS Makina, Sasad, Ayesaş, Itl’ari Teknokent, Baykar, Teknopark İstanbul, SDT Savunma, BUTEKOM, Kale, STM, COŞKUNÖZ, GÜRİS, MI SOFT, TASECS, C-TECH, TAAC, Çimtaş, KPA, TEİ, Dow Aksa, Turkish Aerospace, METEKSAN, KORDSA ve TURKISH TECNOLOGY yer aldı.

Airbus Üst Yöneticisi (CEO) Guillaume Faury, THY’nin hem dünyanın seçkin hava yollarından biri olarak büyümesini desteklemekten hem de bugün açıkladıkları yeni STEP programı aracılığıyla Türkiye ile ortaklığı üst seviyeye taşımaktan onur duyduklarını dile getirdi. Faury, “Program, Airbus’ın Türkiye ile işbirliğini daha da genişletmesine ve özellikle tedarik zinciri gelişimi, beceriler ve sürdürülebilirlik konularına odaklanarak Türk Hava Yollarının büyüme hedeflerini desteklemesine yönelik bir çerçeve oluşturacak” değerlendirmesinde bulundu. THY ile ortaklığı daha üst seviyeye taşımayı umduklarını kaydeden Faury, “Bunun için bir program yaptık” diye konuştu.

Rolls-Royce CEO’su Tufan Erginbilgiç de Türkiye’nin şirketin faaliyet alanları içinde stratejik açıdan önemli bir pazar olduğunu söyledi. Erginbilgiç, Türk Hava Yollarının “Trent XWB” motorlara duyduğu güvenden memnuniyet duyduklarını dile getirerek, “Türkiye siyasi ve ekonomik olarak önemli bir ülke. Çok farklı alanlarda kendini geliştiriyor. Türkiye’de büyük bir yetkinlik var. Türk Hava Yolları ve ortaklarımızla birlikte çalışarak Türk ekonomisine fayda sağlamak, ülkenin bu alanda kabiliyetlerini artırmak ve enerji geçişindeki rolünü genişletmek için sabırsızlanıyoruz. Bakım, onarım ve hizmet hattını hayata geçireceğiz ve bu alanda önemli bir iş gücüne ihtiyaç olacak” dedi.

Toplantıda verilen bilgiye göre; son uçak siparişiyle THY, üretici Rolls-Royce’un Trent XWB motorunun dünyadaki en büyük operatörü konumuna gelecek. Gerçekleştirilen ortaklık doğrultusunda Rolls-Royce, potansiyel bir Bakım, Onarım ve Revizyon (MRO) operasyonunun kurulması ve daha fazla tedarik zinciri çözümleri dahil olmak üzere, Türkiye’de bir dizi endüstriyel girişimin uygulanması konularında araştırmalara başlayacak. Dün varılan iş birliğiyle inovasyonu teşvik etmek, yüksek nitelikli istihdam yaratmak ve Türkiye’yi havacılık ve uzay sektöründe önemli bir oyuncu konumuna getirmek için önemli bir adım oldu.

Türkiye, 20 yılı aşkın süredir Airbus tedarik zincirinin ayrılmaz parçası ve bugün A220’den A350’ye kadar her Airbus ticari uçağında Türkiye’den tedarik edilen parçalar bulunuyor. Doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 3 bin 500 Türk havacılığına ait iş, Airbus tarafından destekleniyor. Airbus’ın 2023 yılı sonunda Türkiye’ye yaptığı toplam yatırım tutarı 4 milyar doları aştı. Bu girişimle Türk Hava Yollarının büyüme hedeflerinin desteklenmesi, Türk havacılık endüstrisinin daha güçlü hale getirilmesi ve geliştirilmesi amaçlanıyor.

Ticaret Bakanı Ömer Bolat; THY, Airbus ve Rolls Royce iş birliği anlaşmasına yerlileştirme ve sanayileştirme programının dercedilmesinin çok önemli katkılar sağlayacağını belirterek, anlaşmanın sanayiciler için yeni kapılar ve yeni fırsatlar açacağını bildirdi. Çok önemli bir yerlileştirme ve endüstrileştirme amaçlı üretim anlaşmasına şahitlik etmekten duyduğu memnuniyeti dile getiren Bolat, “Bu bir al-sat ya da sat-al ilişkisi değildir, bu bir birlikte büyüme, birlikte gelişme, kazan-kazan ilişkisi olacaktır. Taraflar da umut ediyorum ki bundan çok memnun kalacaktır” diye konuştu.

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, “Bir yolcu uçağının gövdesinde yer alan tüm parçaları üretme kabiliyetine sahibiz. Bugün dünyadaki tüm yeni nesil yolcu uçaklarında Türkiye’de üretilmiş bir parça mevcut” dedi. Sivil havacılık sektörünün, özellikle son yıllarda gerçekleştirdikleri yatırım ve projelerle kalite odaklı hizmet anlayışını tüm dünya ile buluşturduğunu aktaran Kacır, havacılık yapısallarında geçen yıl bir milyar dolar ihracat hacmine ve 10 milyar dolar sözleşme büyüklüğüne ulaştıklarını ve bu alanda yetkin insan kaynağının 10 bini bulduğunu dile getirdi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, “THY, Airbus ve Rolls Royce arasında ülkemize yeni iş paketleri getirilmesi ve yerli havacılık servis sağlayıcıları ve parça üreticilerinin bu firmalarla buluşturularak ülkemizin havacılık alanındaki üretiminin artırılması konusunda da mutabık kalındı. Firmalarımız arasındaki bu uzun süreli ilişkiler elbette karşılıklı güvenin sonuçları. İşte bu güven ortamını kazan-kazan ilkesine dayalı yeni atılım ve yatırımlarla taçlandırarak uzun dönemli işbirliklerimize yenilerini de eklemeliyiz” dedi.