Apple, dünyanın en büyük şirketlerinden biri olarak ekonomik gücünü pek çok ülkeyi aşarak gösteriyor. Ancak bu, teknoloji devini düzenlemelere ve denetime tabi tutmaktan muaf tutmuyor. Örneğin, geçen yıl Avrupa Birliği’nin bir kararı sonrasında Apple, iPhone 15 serisinde Lightning portunu bırakarak USB-C portuna geçiş yaptı. Şimdi ise, AB’nin başka bir etkisiyle, şirket önemli bir duruşundan vazgeçiyor. Gelecek yıldan itibaren iPhone’larda APK dosyalarını yüklemek mümkün olacak.
Apple’ın App Store tekelinin zorlanması, AB kararıyla yeni kurallar getiriyor. Android kullanıcısıysanız, Google Play Store dışında APK dosyalarını indirerek uygulama yüklemiş olabilirsiniz. Ancak iPhone kullanıcıları için durum bu kadar basit değil; onlar her zaman Apple’ın kurallarına bağlı ve App Store dışında bir alternatifleri yok. Ancak yakında iPhone’larda APK yüklemek gerçek olacak.
“iPhone’a APK yüklemek” derken, tanıdık bir terim kullanıyoruz. Ancak APK, Android Paket Kiti anlamına gelir ve özellikle Android platformuna özgü bir dosya türüdür. Teknik olarak, iPhone’lara APK yüklemek mümkün değil. iOS’un APK eşdeğeri IPA’dır, yani iOS uygulamalarını dağıtmak için kullanılan bir dosya formatı. APK’lar gibi, IPA’lar da uygulamanın kodunu, görsellerini ve diğer kaynaklarını içerir.
Apple’a mağaza dışından uygulama yüklemek mümkün hale geliyor
Resmi uygulama mağazası dışında uygulama yüklemeye “sideloading” denir. Avrupa Birliği tarafından 1 Kasım 2022’de yürürlüğe konan Dijital Pazarlar Yasası, Apple kullanıcılarının “iPhone’a APK yükleme” olarak adlandırılan eylemi gerçekleştirmelerini sağlıyor. Peki, bu ne zaman gerçekleşecek?
Yasa zaten yürürlükte olduğundan, Apple şimdi bunu uygulamakla yükümlü. Ancak şirket, sistemlerinin henüz hazır olmadığını belirterek ek süre talep etti. AB, bu talebi kabul etti, ancak özelliğin en geç 2024’te iOS 17.2 güncellemesinde sunulması şartıyla.
Elbette, Apple Avrupa Birliği’nin kurallarına uymama seçeneğine sahip. Ancak, bu durumda şirketin global gelirinin %20’sine kadar cezalarla karşı karşıya kalabilir. Bu cezaları ödememesi durumunda, Avrupa’da satış yasağı gibi yaptırımlarla karşılaşabilir. Bu nedenle Apple’ın başka seçeneği yok. Peki, Apple neden sideloading’e karşı?
Apple’ın App Store ekonomisindeki değişiklikler önemli bir faktör olabilir. Şirket, güvenlik açıkları olabileceğini iddia ederek bu duruşunu savunabilir; iPhone’ların kapalı sistem tasarımı sayesinde Android’den daha güvenli olduğunu öne sürebilir. Ancak herkes dış kaynaklardan uygulama yüklemeye başlarsa, bu durum değişebilir. Ancak gerçek biraz farklı.
Teknoloji devi şu anda App Store’daki tüm uygulamaların kazançlarının %15 ila %30’una komisyon alıyor. Bir oyunda elmas satın alırsanız veya bir hizmete abone olursanız, bir kısmı Apple’a gidiyor. Şimdi, uygulama geliştiricileri bu durumu değiştirebilir ve sözde “Apple Vergisi”nden kaçınabilir. Ancak, korsan yüklemelere açılan kapı, uygulama geliştiricileri için işleri karmaşıklaştırabilir.
Apple ve App Store geliştiricileri için gelecek ne getirecek henüz belirsiz. Yine de, iPhone’lara APK yüklemenin mümkün olması, bu belirsizlikler arasında kullanıcılar için olumlu bir gelişme.
